De noordelijke kapen van Donegal

Met zulke ontzagwekkende natuur is het geen wonder dat de sympathieke bewoners van Inishowen een diepe band hebben met de zee. Intrigerende verhalen over hoe het leven hier vergroeid is met de natuur en inzicht in wat er zich afspeelt diep in de oceaan, vind je in het Inishowen Maritime Museum and Planetarium in Greencastle. Ook vind je hier allerlei andere fascinerende onderwerpen, van reuzenhaaien tot B17-bommenwerpers.

Als je wat tijd over hebt, neem dan een omweg van een uur naar county Antrim voor twee van de beroemdste bezienswaardigheden op het eiland: de basalten pilaren van de mythische Giant’s Causeway en de indrukwekkende slingerende touwbrug van Carrick-a-Rede, die het piepkleine eilandje Carrick met het vasteland verbindt. Steek maar over als je durft …

Als ze zeggen dat Donegal een wilde kant kent, bedoelen ze ook de zee en de lucht. Als het weer meewerkt, zie je boven je hoofd wellicht het noorderlicht. Hoewel het alleen bij de juiste weersomstandigheden voorkomt, krijgt Inishowen deze fenomenale lichtshow toch vaak te zien. De dansende kleuren boven Malin Head vormen een bijzonder verschijnsel; het is dus geen wonder dat de filmmakers van Star Wars deze plek kozen als een van de opnamelocaties van The Force Awakens: Episode VIII. Als je graag wilt ontdekken wat er allemaal leeft in het water rondom Inishowen ga dan mee met een boottocht of zelfs een duiktrip van Aquaholics. Bij Malin Head liggen veel scheepswrakken die je kunt ontdekken. Wanneer je je reis naar het zuiden voortzet, wip dan langs bij Nancy’s Barn in Ballyliffin voor een bord bekroonde vissoep.

Vanuit het Inishowen Peninsula leidt de weg door zo'n 1200 hectare op de zee teruggewonnen land in Burt, een fantastische plek voor vogelaars en wandelaars. Maar wij trekken de heuvels in naar het vermaarde Grianán of Aileach, een gerestaureerd prehistorisch ringfort met spectaculaire vergezichten. Dit architectonische wonder werd al in de 2e eeuw vermeld door de Griekse astronoom en geograaf Ptolemaeus op zijn wereldkaart. Breng zeker ook een bezoek aan de opmerkelijke Church of St Aengus (1967) in Burt, die is geïnspireerd op het eeuwenoude stenen ringfort.

Deze woeste, winderige kaap is een paradijs voor dieren in het wild, zoals grijze zeehonden, dolfijnen en zeevogels. En de vuurtoren van Fanad Head is niet alleen letterlijk een hoogtepunt: hij beschermt zeevaarders al sinds zijn bouw in 1817, in reactie op de tragische schipbreuk van het fregat Saldanha enkele jaren daarvoor. Beklim de 76 smalle treden naar de top van de toren voor een prachtig uitzicht op de noordkust. Luister tijdens een rondleiding naar verhalen over de papegaaien die schipbreuk leden en het verdwenen goud. Of overnacht in een van de vuurtorenwachtershuisjes en neem echt de tijd om van deze prachtige plek te genieten. Als je nog tijd hebt, breng dan een bezoek aan Doe Castle, waar naar verluidt schipbreukelingen van de Spaanse Armada beschutting vonden.

Omringd door het National Park van 16.000 hectare ligt het Glenveagh Castle. Dit majestueuze bastion met kantelen en ronde torens werd gebouwd in opdracht van John George Adair, een man uit Laois die in de 19e eeuw zijn fortuin maakte als speculant in Amerika. Hij wilde een kasteel dat zou opvallen in het verbluffende landschap eromheen ... en dat is gelukt. Glenveagh heeft in zijn tijd veel glamoureuze gasten mogen ontvangen, onder wie Marilyn Monroe, Charlie Chaplin en Greta Garbo. Dit is een kasteel met echte sterallures. Nadat je over het kasteelterrein hebt rondgewandeld kun je in de Thyme Out Tea Rooms and Restaurant in de Glenveagh Castle Gardens genieten van de allerbeste huisgemaakte gerechten en gebak.

Reis terug in de tijd naar de 6e eeuw. Europa werd beheerst door niet-christelijke stammen, terwijl ook het christendom werd verspreid dankzij de opnieuw oplevende Ierse kerk. De heilige Colmcille, bij ons bekend als Columba van Iona, was de voornaamste figuur in dit tijdperk, niet alleen in Ierland, maar op het gehele christelijke grondgebied. Zijn verhaal is in prachtig gereproduceerde voorwerpen en panelen te zien in het Colmcille Heritage Centre, waar ook werk van plaatselijke kunstenaars wordt tentoongesteld. Een andere intrigerende expositie vind je in Glebe House & Gallery: de Derek Hill Collection, waar werk te zien is van kunstenaars als Picasso en Kokoshka. Mocht je nog tijd hebben, ga dan uiteten in het Lemon Tree Restaurant in Letterkenny: hedendaagse Ierse kookkunst met klassieke Franse wortels. Verrukkelijk.

Neem vanaf de Magheraroarty Pier de boot naar het Iers sprekende Tory Island en bekijk er het Tau Cross, een van de slechts twee tau- of T-vormige kruizen in Ierland. De plaatselijke bevolking vertelt je graag verhalen over het verleden van Tory. Het eiland was een bolwerk van de Fomorians, een bovennatuurlijk, mythologisch ras waarvan de bekendste figuur 'Balor van het boze oog' was.

Ondanks de ongure bijnaam heeft Bloody Foreland geen tragische geschiedenis. De locatie dankt deze naam aan de ondergaande zon, die de rotsen een warme, rode tint verleent. Maar dit is Ierland, en bij gebrek aan feiten zijn er altijd verhalen. Dit volksverhaal betreft een onaangename krijgsheer, 'Balor met het boze oog', (ja, hij weer) die uiteindelijk gedood werd door zijn kleinzoon Lugh Lámh Fhada. Sommigen beweren dat het gutsende bloed uit Balors boze oog de heuvels hier zo rood heeft gekleurd. Feit of folklore, de vergezichten zijn hier adembenemend. Als je nog tijd hebt, zet dan koers naar een lokale pub als Teac Jack of Teach Hiúdaí Beag. Of ga langs bij Leo's Tavern, die bekendstaat als de pub waar Enya, Clannad en Moya Brennan opgroeiden.

Er gebeurt heel wat in en om Dungloe. Blijf een poosje hangen om een uitgelaten livesessie van traditionele Ierse muziek mee te maken in Beedy’s Bar, eigendom van de familie van Moya Doherty, medeoprichter van Riverdance. En als je hier bent tijdens het bankholidayweekend van juni, ben je precies op tijd voor het Rosses Walking Weekend – een hoop craic gegarandeerd. Als dat je allemaal wat te druk wordt, laat je dan verrassen door de pracht van de balancerende zeeboog bij het nabijgelegen Maghery. Als je nog tijd hebt, stap dan in Burtonport op de veerboot naar het wilde Arranmore Island voor de zandstranden, kliffen en uitzicht op de prachtige bergen van het Ierse vasteland.

Het stadje Glenties ligt op het punt waar twee glens en twee rivieren, de Owenea en de Stracashel, samenkomen. Van de twee rivieren staat de Owenea het best bekend bij sportvissers. Wij raden je aan om je visgerei mee te brengen, je vergunning te halen bij het Owenea Angling Centre en je hengel uit te werpen. Is vissen niks voor jou? Dwaal dan door de zalen van het St. Connell's Museum and Heritage Centre, waar je een ontroerend aandenken aantreft aan de grote Ierse hongersnood van 1845-1847, toen ook in Donegal de aardappeloogst was mislukt. Golfers, opgelet: de Narin and Portnoo Golf Club is een bijzonder fraaie linksbaan met 18 holes en panoramisch uitzicht over de Gweebarra Bay. Is het al tijd voor t(h)ee?

Je zult verrukt zijn van de vriendelijke ontvangst die je wacht in het hechte stadje Ardara. In het Donegal Tweed Centre leer je alles over de traditie van handgeweven tweed (en wij durven te wedden dat je niet thuiskomt zonder een stuk van deze prachtige stof). Net buiten Ardara, voorbij de Assaranca Waterfall, liggen de Maghera Caves. Er wordt gezegd dat lokale bewoners zich hier in tijden van honger en onderdrukking verstopten zodat ze niet gevangen werden genomen. Als je nog tijd hebt, neem dan een kijkje in Nancy’s Bar: een beroemde, traditionele pub die wordt gerund door de familie McHugh en uitblinkt in vriendelijkheid.

Hoewel het afgelegen Glencolmcille wel is beschreven als een verloren uithoek, doet dat geen recht aan de grote schoonheid van deze streek vol eeuwenoude nederzettingen en megalithische graftombes. Glencolmcille dankt zijn naam aan Columba van Iona, een van Ierlands drie patroonheiligen, die deze glen in de 6e eeuw bezocht. Als je een uitstapje maakt naar het Silver Strand, vroeger berucht om zijn smokkelaars, word je beloond met mooi uitzicht op het zeer fraaie, door kliffen omgeven strand. En als je een rondleiding in Glencolmcille Folk Village boekt, kun je rekenen op een hartelijk 'Donegal' welkom en krijg je een intiem kijkje in het verleden. Als je nog wat tijd over hebt, stop dan bij de stille baai van Malinbeg om uit te waaien en de zilte zeelucht op je huid te voelen.

Een hoogtepunt van elk bezoek aan Donegal zijn de wonderbaarlijke Slieve League Cliffs, die met 601 meter tot de hoogste kliffen van Europa behoren. Parkeer je auto en loop naar het uitkijkplatform voor een spectaculair uitzicht op de Donegal Bay en de Sligo Mountains. Kijk ook of je de grote keien ziet die het woord Éire aangeven: een navigatiepunt voor vliegtuigen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vlakbij, in het kleine haventje van Teelin, staat een gedaante in een bruine monnikspij met gevouwen handen plechtig te bidden naast een boot. Dit gedenkteken symboliseert de monniken die in de 5e eeuw dit historische deel van Donegal verruilden voor de verraderlijke wateren van IJsland. Als je nog wat tijd hebt, trakteer jezelf dan op een lunch in Kitty Kelly’s, dat is gespecialiseerd in vis- en Franse gerechten.

Killybegs kijkt uit over Donegal Bay naar de vuurtoren van St John's Point en de karakteristieke tafelberg Ben Bulben in Sligo. Als belangrijkste vissershaven van Ierland is deze plek sterk verbonden met de oceaan en dat wordt mooi verbeeld in het Maritime and Heritage Centre. Aan de monding van de baai ligt de plaats Donegal, Dhún na nGall in het Iers. Dat betekent Fort van de Vreemdelingen, een naam uit de tijd dat de Vikingen deze stad tot hun vesting maakten. Van het Donegal Castle tot aan de ruïne van een franciscaner klooster, overal vind je historische betekenis. Om al deze schoonheid vanaf het water te zien, scheep je in op de Donegal Bay Waterbus voor grandioze vergezichten op de Bluestack Mountains, Seal Island en de baai zelf. Als je nog wat tijd over hebt, reserveer dan een tafel bij Harvey's Point, uitgeroepen tot Ierlands beste hotel-restaurant tijdens de Irish Restaurant Awards. Als je wat minder formeel wilt eten, dan zit je goed in het Harbour Restaurant of de Village Tavern. Je hebt de typische, oprechte gastvrijheid van Donegal verdiend!