Een foodie-fietstocht door Derry~Londonderry

Het waait flink in Derry~Londonderry, de meest noordelijke stad van Ierland. Maar een beetje wind kun je verwachten als je aan de rand van de Noord-Atlantische Oceaan woont. Toch komen er maar weinig mensen voor het klimaat. Tegenwoordig komen toeristen hier vooral voor cultuur, 'craic' (plezier) en het eten.

En een mooie manier om alles in één te combineren, is met een fietstocht. Far and Wild begeleid je op de rondrit door het spectaculaire verleden van deze oude stad en voorziet je ruimschoots in alle drie. "We zijn een non-profitorganisatie en een van de hoofdmoten van de stadstour zijn de met geduld bereide, lokale kwaliteitsgerechten," legt directeur Lorcan McBride uit. "Je wordt in de stad verhaald op een heus foodie-avontuur, in combinatie met wat lichte lichaamsbeweging om al het lekkers eraf te fietsen."

Het mooie van Derry~Londonderry is dat je geen museum of boek in hoeft te duiken om de geschiedenis ervan te leren kennen. Je vindt namelijk overal in het oude stadsgedeelte inkijkjes in het verleden.

Toen onze groep tot in de puntjes was uitgerust, gingen we op pad. Ik had al jaren niet gefietst (inderdaad, schandalig gewoon) maar de uitdrukking klopt: fietsen verleer je nooit.

De slow adventure-fietstocht begint in St. Columb’s Park, een landgoed van 28 hectare met een 'Big House'. Lorcan haalt enkele aspecten aan van de geschiedenis van het park, evenals de impact van de Ulster Plantation. In de 17e eeuw kreeg Derry~Londonderry het voorvoegsel "London", dankzij de Londense ambachtsgilden die zich hier vestigden.

"En de zalm in de rivier gaf de doorslag voor de Londense gilden, die de bouw van de ommuurde stad financierden," zegt Lorcan terwijl hij uitkijkt over de brede bocht in de rivier de Foyle. In die tijd zat Lough Foyle vol met zalm. "Dat is helaas voorbij. Vissen mag alleen met een visvergunning en een hengel, dus genieten van lokaal gevangen zalm is een zeldzaamheid geworden. De geschiedenis van de stad is compleet verwikkeld met de rivier en voert helemaal terug naar de 6e eeuw."

We fietsen over het pad en het wordt tijd voor het onderdeel 'eten' van de tocht. In vervlogen tijdens zou foerageren een cruciaal onderdeel van onze voeding zijn geweest en volgens Lorcan kan het nog steeds.

"Vandaag de dag kun je overal in de berm een enorme hoeveelheid bramen vinden en natuurlijk behoorlijk wat brandnetels. Al fietsend kijken we rond wat er zoal voorbij komt en bespreken we of en hoe we het kunnen eten." Brandnetels zijn een goede bron van plantaardige eiwitten. Je kunt er heerlijke thee en lentesoep van maken.

Behalve de culinaire achtergrond en geschiedenis van The Cottage, verhaalt Lorcan ons ook op de geologie van de omgeving. "We staan op een aantal van de oudste rotsen van Ierland, namelijk leisteen. De stad is grotendeels gebouwd op een ondergrond van leisteen, dat minstens 450 miljoen jaar oud is en dateert uit de periode dat Ierland nog geen eiland was."

Ik hoef je waarschijnlijk niet te vertellen dat langs de kust het geologische verleden een duizelingwekkende wending neemt, toen zo'n 60 miljoen jaar geleden gesmolten basalt versteende, wat resulteerde in de Giant’s Causeway.

We verlaten St. Columb’s en steken de Peace Bridge over. Hou je van bruggen? Dan zit je hier goed De brug combineert geschiedenis, schoonheid en nut. "De brug is fantastisch voor fietsers," zegt Lorcan, terwijl we bij Lough Foyle rechts aanhouden richting Guildhall Square. De oude muren zijn nu duidelijk zichtbaar.

De stadsmuren van Derry vormen de enige volledige en ononderbroken vestingwerken in een Britse of Ierse stad, en lopen langs de vier originele toegangspoorten: Shipquay, Ferryquay, Bishop en Butcher Gates.

Een van de vensters in St. Columb’s Cathedral vormt een eerbetoon aan de uitzonderlijke liedjesschrijfster mevrouw C.F. Alexander (1818-1895), de Dublinse echtgenote van de bisschop van Derry. Vooral haar hymnes There is a Green Hill Far Away en Once in Royal David's City zijn bekend.

De belangrijkste filosoof van Ierland, George Berkeley (naar wie de stad in Californië werd vernoemd), was de bisschop van Derry. Het kruisgewelf vlak bij het orgel herdenkt de man die zei: "alle werkelijkheid zit in de geest." Je vraagt je af of hij toen aan Derry~Londonderry dacht.

Maar het is tijd voor onze eerste culinaire stop. Op de kade staat de beroemde straatkraam met verse vis: Pyke N’ Pommes Foyle Marina. "Dit mag je niet missen," zegt Lorcan. "Het ligt direct naast de jachthaven en bij een prachtig standbeeld van de oude zeegod Manannán Mac Lir." Wat het helemaal lastig maakt om deze eetgelegenheid links te laten liggen, is de grote rode dubbeldekker waar je in kunt eten als het regent of als er te veel wind staat.

"Dit is pas echt streetfood. De gerechten worden elke dag met de allerverste en waar mogelijk lokale producten bereid," legt Lorcan uit.

Vanaf de kade is het een kort ritje naar Shipquay Street en The Cottage. Lorcan wijst op het Tower Museum binnen de stadsmuur Magazine Gate. Het museum bevindt zich in een versterkt huis uit de 16e eeuw, eigenlijk net een minikasteel, en het uitzicht vanaf de 5e verdieping over Lough Foyle is adembenemend, evenals de voortreffelijke tentoonstelling Armada Shipwreck.

In navolging van Monty Python: niemand verwachtte de Spaanse Armada. Zelfs de Spanjaarden waren verrast toen ze ineens op een schip stonden en deze kant op voeren. Maar na een achtervolging door de Engelse marine sloeg de vloot te pletter op de noord- en westkust van Ierland. De tentoongestelde objecten zijn persoonlijke eigendommen en scheepsuitrusting afkomstig van de Spaanse schepen.

Vrijwel naadloos verschuift het gesprek van schepen naar scones. The Cottage, tussen Shipquay en Magazine Street, is onderdeel van een in glorie herstelde wijk. Dit cafeetje kan bogen op een zeer verleidelijke menukaart, zeker als je maag weer begint te knorren.

"The Cottage is gehuisvest in een traditioneel herbouwde zogenaamde 'thatch', een pand met rietdak," zegt Lorcan. "Het is een mooie plek om je eetavontuur af te ronden met een warm drankje en een scone met jam en room."

De zowel indrukwekkende als vreselijke geschiedenis van de stad ligt in Derry-Londonderry op elke straathoek voor het oprapen en Lorcan McBride licht het met alle plezier uit. De heuvels en valleien van de stad waren getuige van St. Colmcille, die hier zijn 6e eeuwse kerk stichtte, grote groepen arbeiders die grove keien over het Bogside sleepten om de stadsmuren te bouwen en de troepen van koning James tijdens de belegering van 1689.

Het meer recente verleden wordt gekenmerkt door scheepsbouwers, de dokken, kleding- en linnenfabrieken, distilleerderijen en natuurlijk het Noord-Ierse conflict de Troubles. Dit alles is nu verdwenen, maar niet zonder een onuitwisbare stempel te drukken op deze spectaculaire stad.

De Far and Wild Foodie Cycle Tour in Derry-Londonderry is een nieuwe manier om deze geweldige stad te beleven. Lorcan McBride is een onderhoudende, deskundige gids. Zijn grote liefde voor de stad, de lokale eet- en drinkgelegenheden en het opzoeken van de natuur in het hart van Derry~Londonderry zijn tastbaar.